Trong điều kiện thời tiết ẩm ướt, đặc biệt là mùa hè mưa nhiều, nguy cơ lúa mì bị nhiễm độc tố nấm mốc tăng cao. Đặc biệt, các độc tố như DON (deoxynivalenol) và ZON (zearalenone) có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và vật nuôi. Vì vậy, phân tích độc tố nấm mốc trong lúa mì trở thành bước kiểm tra bắt buộc để đảm bảo chất lượng và an toàn sản phẩm.

1. DON và ZON là gì?

DON và ZON là các độc tố nấm mốc thuộc nhóm mycotoxin, được sinh ra bởi nấm Fusarium, một loại nấm phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết ẩm. Khác với các sản phẩm từ nấm có lợi như penicillin, DON và ZON gây hại nghiêm trọng đến hệ tiêu hóa, miễn dịch và khả năng sinh sản ở người và vật nuôi.

Việc phân tích độc tố nấm mốc trong lúa mì, đặc biệt là DON và ZON, giúp phát hiện sớm và ngăn chặn mối nguy tiềm tàng cho chuỗi thực phẩm.

2. Ai cần quan tâm đến việc phân tích độc tố nấm mốc trong lúa mì?

Bất kỳ ai tham gia vào chuỗi cung ứng lúa mì đều cần quan tâm:

• Nông dân trồng và thu hoạch lúa mì,

• Nhà máy chế biến lúa mì thành thực phẩm hoặc thức ăn chăn nuôi,

• Công ty xuất khẩu ngũ cốc, nhà phân phối, đơn vị sản xuất thức ăn chăn nuôi.

Vì lúa mì và lúa mạch rất nhạy cảm với nấm Fusarium, việc xây dựng chiến lược kiểm tra DON và ZON là hết sức cần thiết.

3. Làm thế nào để đánh giá chất lượng lúa mì? (HOW)

Nấm Fusarium có thể xâm nhập vào bông và hạt lúa mì đang nảy mầm. Dấu hiệu nhận biết bao gồm hạt bị teo lại, màu trắng hoặc đỏ nhạt, nhẹ và mềm hơn bình thường.

Để đánh giá chất lượng và phát hiện độc tố nấm mốc, có thể sử dụng:

• Bộ kit thử nhanh tại chỗ,

• Phân tích chuyên sâu tại phòng thí nghiệm.

4. Khi nào cần phân tích độc tố nấm mốc trong lúa mì?

Thời điểm nguy cơ cao nhất là giai đoạn ra hoa, khi lúa mì dễ bị nhiễm nấm nếu gặp điều kiện mưa nhiều, độ ẩm cao.
Tại nhiều vùng như Hoa Kỳ hoặc châu Âu, lúa mì vụ đông nở hoa vào tháng 5 – đây là lúc nên đặc biệt chú ý đến việc phân tích DON và ZON.

Hệ thống sắc ký phân tích tự động mycotoxin RIDA®CREST

5. Khu vực nào dễ bị ảnh hưởng bởi DON và ZON?

Các khu vực trồng ngũ cốc trên toàn thế giới đều có nguy cơ. Một số vùng bị ảnh hưởng nặng nề gồm:

• Hoa Kỳ: Arkansas, Missouri, Great Lakes, Mississippi, Georgia, Tennessee, Kentucky, Carolinas, Virginia, Maryland.

• Châu Âu: Đức và các nước EU khác – nơi có sản lượng ngũ cốc lớn.

Việc kiểm tra độc tố nấm mốc là thiết yếu trên toàn cầu.

6. Tại sao cần kiểm tra DON và ZON trong lúa mì?

Lúa mì nhiễm DON/ZON có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến:

• Sức khỏe vật nuôi và gây tổn thất kinh tế,

• Sức khỏe người tiêu dùng nếu lúa mì được dùng làm thực phẩm.

Phân tích định kỳ giúp phòng ngừa rủi ro, bảo vệ danh tiếng và tránh các vụ thu hồi sản phẩm tốn kém.

7. Chiến lược kiểm tra hiệu quả cho lúa mì là gì?

Một chiến lược tốt bao gồm 2 bước:

???? Bước 1: Lấy mẫu đại diện

• Lấy mẫu đúng cách từ toàn bộ lô hàng.

• Sử dụng tài liệu tham chiếu, mẫu chuẩn hoặc mẫu kiểm soát chất lượng để so sánh.

???? Bước 2: Phân tích

• Sử dụng bộ kit thử nhanh để đánh giá tại hiện trường,

• Gửi mẫu đến phòng thí nghiệm uy tín để phân tích DON và ZON định lượng chính xác.

Trong trường hợp cần đối chứng, bạn có thể gửi mẫu ẩn danh để phân tích song song, đảm bảo kết quả khách quan.

Trong bối cảnh khí hậu ẩm ướt ngày càng phổ biến, đặc biệt trong mùa hè, việc phân tích độc tố nấm mốc trong lúa mì là yếu tố then chốt giúp ngăn chặn rủi ro sức khỏe và thiệt hại kinh tế. Chủ động kiểm tra – chủ động phòng ngừa, đó là cách bạn bảo vệ khách hàng, vật nuôi và doanh nghiệp trước mối nguy đến từ những hạt ngũ cốc tưởng chừng vô hại. Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm một vài phương pháp giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn từ Aflatoxin trên nông sản sau thu hoạch tại đây.